Minister van Cultuur, Jan Jambon, voegde de fanfarecultuur en het molenaarsambacht toe aan de officiële Inventaris Vlaanderen van het Immaterieel Cultureel Erfgoed. Een mooie erkenning voor de inzet van de vele betrokkenen. Ze willen dit stukje erfgoed een duurzame levende toekomst te geven. Ook in regio Viersprong!
Fanfarecultuur: samen muziek en plezier maken
Fanfares zijn onlosmakelijk verbonden met het lokale culturele leven in Vlaanderen. Vandaag telt Vlaanderen iets meer dan driehonderd fanfares. Duizenden muzikanten komen zo samen om zich artistiek te ontplooien en muzikaal te groeien. De orkestvorm, met koperblazers, saxofoons en slagwerk, ontstond in de lage landen. Vooral de aanwezigheid van de zogenaamde saxhoorns maakt de fanfare bijzonder. Dankzij de innovaties van de Brusselse instrumentenbouwer Adolphe Sax kent de fanfare zo sinds het midden van de negentiende eeuw z’n speciale klankkleur en grote succes.
De fanfarecultuur leeft en blijft evolueren. Concertzalen en straten worden gevuld met nieuw repertoire. De muzikale kwaliteit blijft aan belang winnen door sterker opgeleide muzikanten en dirigenten. Kenmerkend voor de fanfarecultuur is ook het verenigingsleven. Fanfares brengen mensen uit alle lagen van de bevolking samen. Het samen muziek en plezier maken, bindt hen. Op initiatief van VLAMO wordt nu het engagement opgenomen om deze bijzondere gewoontes blijvend onder de aandacht te brengen.
In regio Viersprong zijn er geen fanfares, maar harmonieën (met ook houtblazers) des te meer. Lees hier meer over hoe zij hun erfgoed verderzetten.
Molenaarsambacht: hoe vrijwilligers een ooit professioneel beroep toekomst geven
Het molenaarsambacht kent een rijk verleden. In het graafschap Vlaanderen verscheen rond 1180 de eerste houten, draaibare windmolen ter wereld. Eeuwenlang werden molens ingezet om graan te malen, zaden te pletten of polders droog te houden. Ze waren een onmisbare schakel in de voedselvoorziening en de motoren van onze economie.
Tot pakweg tachtig jaar geleden stonden boeren met kar aan te schuiven aan de duizenden molens die Vlaanderen toen nog telde. Na WOII, met de opkomst van diesel- en elektromotoren, vielen de meeste molens stil. Vele traditionele wind- en watermolens verdwenen uit het landschap. Met hen verdwenen ook de beroepsmolenaars. Het molenaarsambacht was met uitsterven bedreigd.
Gelukkig ontstond er een nieuw soort molenaar: de vrijwillige molenaar. Zij kregen hun opleiding van de laatste beroepsmolenaars. Nu organiseren verschillende molenaarsverenigingen in Vlaanderen cursussen om nieuwe vrijwilligers op te leiden. Ze zetten zich in voor de blijvende overdracht van de vakkennis en het ambacht. De nieuwe molenaars laten nu de ambachtelijke molens draaien. Zo zorgen ze mee voor het voortbestaan van de molens als werkende monumenten.
In regio Viersprong zijn nog drie molens actief! Hier malen molenaars ambachtelijk:
- Schelderomolen, Merelbeke (Schelderode)
- Klepmolen, Oosterzele (Balegem)
- Windekemolen, Oosterzele (Balegem)
Meer weten?
- Immaterieel erfgoed
- Inventaris immaterieel cultureel erfgoed
- Vragen? Contacteer Ellen
Bron: Departement Cultuur, Jeugd en Media / © Provincie Oost-Vlaanderen